"Animacja jest sposobem działania, który prowadzi do pobudzenia życia kulturalnego jednostek i zbiorowości; zachęca, aktywizuje jednostki, grupy, środowiska, społeczności do  samodzielnego projektowania i realizowania działań zorientowanych na realizację ich własnych potrzeb kulturalnych korelujących z  wartościami."

źródło: A. Schindler: Czym jest animacja społeczno - kulturalna?
http://www.google.pl/imgres?imgurl=http://img.interia.pl/

ANIMACJA JAKO SPOSÓB REALIZOWANIA IDEI

Animacja jako sposób działania, sposób realizowania celów. 

Praktyczne przełożenie idei animacji – ożywiania powszechnego, aktywnego, kreatywnego uczestnictwa w kulturze szeroko rozumianej – odnajdziemy w sposobie działania polegającym na aktywizowaniu jednostek, grup,  środowisk społecznych, lokalnych społeczności do samodzielnych działań ukierunkowanych na zaspokojenie ich własnych potrzeb kulturalnych, w ich własnych  środowiskach lokalnych; na zachęcaniu, pobudzaniu podmiotów do własnej aktywności. 

Animacyjny sposób działania ma wspomagać samorozwój, autokreację, twórcze  życie jednostek, ma wspierać samoorganizację życia kulturalnego grup, środowisk społecznych oraz  samorządność społeczności lokalnych w projektowaniu zbiorowych i publicznych form życia kulturalnego.

Animacyjna praktyka nie jest więc jednorodna.  Środki i sposoby działania animacyjnego są tak różnorodne, jak różni są ludzie, ich potrzeby i pragnienia; jak różne są tradycje kulturowe, systemy wartości, style  życia; jak różne są ustroje  społeczno – ekonomiczne. Nie moŜna zatem wskazać jednego rozwiązania metodycznego charakterystycznego dla animacji. Można natomiast określić procesy, które powinny być uruchomione, by animacyjny sposób działania był animacją, realizował idee animacji. 

H. Thery dowodzi,  że animacyjne postępowanie implikuje trzy, integralne procesy: 

proces odkrywania siebie – tworzenia warunków, aby każda jednostka, grupa, społeczność dokonała odkrycia samej siebie, ujawniła i uświadomiła swoje potrzeby, pragnienia, dążenia;  proces organizowania stosunków międzyludzkich – tworzenia względnie trwałych powiązań między ludźmi; komunikacji społecznej; porozumienia;   proces kreacji – wyraża się w inicjatywie, ekspresji grup. W animacyjnym postępowaniu należy  ujawnić, rozbudzić to, co podmiotowe, często ukryte, ale własne – potrzeby, pragnienia, dążenia; przywrócić, to, co społeczne, a często rozbite – komunikację między ludźmi, struktury interakcyjne, w których zachodzi rozwój osobisty i społeczny oraz wydobyć to, co decyduje o rozwoju – zdolność kreacji, zdolność “wysławiania się w różnych językach ekspresji”, podmiotową aktywność. Dlatego zapewne Moulinier postulował, by przyjąć,  że praktyka animacyjna to  bardzo rozległa dziedzina aktywności i usług, która ogranicza się do powodowania komunikacji społecznej i ekspresji grup.

   

 Animacja nie jest nową techniką, metodą dodaną do tych, którymi dysponują już pracownicy sektorów kultury, społecznego i wychowawczego. Odnosi się raczej do sposobu, w jaki te osoby wykonują swoje prace, do ich postaw. Jej cechą charakterystyczną jest uznanie za pierwszorzędne potrzeb i interesów osób, których animacja dotyczy. 

źródło: A. Schindler: Czym jest animacja społeczno - kulturalna?

UWARUNKOWANIA ROZWOJU ANIMACJI SPOŁECZNO - KULTURALNEJ

"Animacja jest sposobem działania, który prowadzi do pobudzenia życia kulturalnego jednostek i zbiorowości; zachęca, aktywizuje jednostki, grupy, środowiska, społeczności do  samodzielnego projektowania i realizowania działań zorientowanych na realizację ich własnych potrzeb kulturalnych korelujących z  wartościami."

Animacja jawi się jako  koncepcja przemiany życia osobistego i społecznego. Pomoc w powstawaniu nowej osoby i wspólnoty  – pisze M. Kopczyńska – można uznać za najbardziej ogólne  i podstawowe założenie pracy animacyjnej, a zarazem za jej cel formułowany na najwyższym poziomie ogólności.

Animacja jawi się jako praktyka pobudzania aktywności ludzi w ich dążeniu do osiągnięcia autonomii jednostkowej i grupowej.   

Rozwój animacji społeczno – kulturalnej warunkują więc trzy procesy: proces demokratyzacji społeczno – politycznej (reakcja na funkcjonowanie scentralizowanego państwa),  proces powrotu do “utraconych rajów kultur małych społeczności” (reakcja na unifikacyjne rezultaty kultury masowej) oraz proces przemiany w sferze wartości i postaw człowieka. Ich skutkiem jest  ożywienie jednostkowych i grupowych dążeń  do osiągnięcia autonomii, które przejawia się w swobodnej aktywności społecznej i kulturalnej podmiotów, w ich samorządności; ożywienie tendencji do samoorganizacji społecznej; wzmocnienie tożsamości, swoistości wspólnot lokalnych, kultur grup typu face – to – face.

źródło: A. Schindler: Czym jest animacja społeczno - kulturalna?

“Dopóki animacja była sposobem  życia w miastach i na wsiach, była nieznana, była samą tkanką życia społecznego. Dopiero w chwili, gdy zanikła zaczęto o niej mówić, dopuszczać jej istnienie do świadomości. 
Stąd paradoks: animacja jest, poczynając od momentu, w którym nie ma już animacji. Oto mit Orfeusza a rebour : to dlatego,  że Eurydyka już nie istnieje, Orfeusz odczuwa potrzebę, aby na nią patrzeć”

Rozwój animacji uwarunkowany jest zmianami cywilizacyjnymi i kulturowymi; ponadlokalnymi okolicznościami: społecznymi, kulturowymi, politycznymi, które należy odnotować, ponieważ dokumentują one potrzebę istnienia animacji w społeczeństwie ponowoczesnym.

źródło: A. Schindler: Czym jest animacja społeczno - kulturalna? 

Fazy procesu pracy animatora społecznego:

Faza pierwsza: zbieranie informacji

 Tę fazę nazywamy diagnozą społeczno – gospodarczą. Diagnoza ta spoczywa na kilku podstawowych filarach: ludności, gospodarce, systemie edukacji oraz usług. Poszczególne elementy diagnozy mają wpływ na siebie nawzajem. Przy zbieraniu informacji i obserwacji danej wspólnoty w pierwszym rzędzie kładziemy akcent na źródła sił tkwiące w lokalnych mieszkańcach. Poznanie ludzkich źródeł siły (wiedzy, umiejętności, energii) ułatwi nam określenie możliwości intelektualnych danej społeczności, ich postaw i przekonań, predyspozycji, gotowości do działania. Być może zidentyfikujemy w danym momencie „ochotę” czy tez zniechęcenie lub rezygnację. Do humanistycznych źródeł siły należą działania już podjęte i istniejące w społeczności jak i potencjał do działania. To wszystko jest podstawą planów i wyobrażeń, które każdy nosi w sobie a związanych z osiedlem, wsią, regionem, krajem i z samym sobą. Zadaniem animatora społecznego jest zdobycie możliwie kompletnych niezbędnych informacji, które mogą być wykorzystane dla dobra i rozwoju tej społeczności.

Faza druga: badania potrzeb

W centrum pracy naszego animatora stoi określenie miejscowych wspólnych potrzeb. Poznanie tych potrzeb odbywa się na drodze komunikacji, która daje możliwość na przedstawienie się, poznanie co w efekcie prowadzi do wzajemnego zrozumienia i wspólnego działania. Animator w społeczności pomaga chętnym do działania zdobyć się na odwagę, by stali się partnerami w procesie zmiany, a także wypracowuje sieci kontaktów.

Faza trzecia: planowania działań

Rozwój realizowany jest właściwie w środowisku pełnym ruchów, napięć, zależności. W pierwszym rzędzie należy stworzyć ruch, poruszenie wokół planowanej zmiany – żeby dać sygnał, że coś się zaczyna dziać. Powinniśmy zebrać podmioty działające na danym terenie, instytucje publiczne i prywatne, miejscowe społeczności, stowarzyszenia, przedstawicieli administracji, osoby prywatne, itd. i zadać fundamentalne pytanie: Wszyscy zebrani, którzy żyją na tym osiedlu, w tym rejonie - czy nie uważacie Państwo, że warto zmienić coś, poprawić, rozpocząć działania służące rozwojowi lokalnemu, co my sami możemy zrobić? Opinię społeczności poznają nie tylko animatorzy, ale szczególnie aktywizowani przez nich miejscowi liderzy. Staramy się zainteresować coraz więcej mieszkańców w określeniu ich własnych problemów, poznaniu osiedla i sąsiadów.

Kolejnym celem jest, aby powstał taki wspólny, plan działania, który nie tylko zawiera problemy i wyobrażenia mieszkających na osiedlu/wsi, ale także zobowiązania miejscowych obywateli i społeczności do udziału w rozwiązywaniu tych problemów. W takim działaniu współpraca staje się praktyką, wytwarza się AUTENTYCZNY DIALOG pomiędzy ludnością, lokalnymi instytucjami i organizacjami, biznesem, miejscową administracją i władzą samorządową. Taki DIALOG środowiskowy, daje szansę przejścia od poziomu otrzymywania informacji do poziomu współdecydowania w podejmowanych decyzjach.

źródło:

P. Jordan, B. Skrzypczak: Kim jest animator spoleczny.
http://t2.gstatic.com/images

http://t1.gstatic.com/images?q=tbn:

Faza czwarta: podział obowiązków i rozdzielenie odpowiedzialności

Przygotujmy tabelę z „ teraz”, „ w następnym miesiącu”, „za pół roku” w celu określenia kolejności realizacji zadań i odpowiedzialnych za zadania osób. W tabeli powinno znaleźć się miejsce dla wszystkich podmiotów społecznych, według ich kompetencji, wiedzy i możliwości, np. lokalny samorząd, mieszkańcy, organizacje, instytucje publiczne, eksperci, związki zawodowe, itd. Tabela powinna uwzględniać rubrykę opisującą w jaki sposób planujemy zrealizować zadania, np.: 1. krok: szkolenie, 2. krok: utworzenie organizacji (np. spółdzielni), itd.

Faza piąta: promocja wspólnego programu

Przygotowany w ten sposób plan, który będzie prawdopodobnie planem rozwoju społecznego

osiedla, należy opracować pisemnie i zaprezentować:

– miejscowej administracji i władzy samorządowej;

– społecznościom i samorządom osiedli wykonującym podobną pracę w danym regionie;

– władzom województwa;

– prawdopodobnych partnerów; instytucji i organizacji

Grupa inicjatywna i nowo powstające partnerstwo powinny wspierać i promować przygotowany plan. Niech podzielą kto z kim będzie utrzymywać kontakt i kto z kim omówi później osobiście wcześniej przesłany pisemnie plan. Plan powinien zawierać uwagi i ustalenia powstałe w ten sposób. Ta praca służyć będzie promocji, upowszechnieniu i wykorzystaniu określonej w planie zewnętrznej pomocy, jej aktywizacji, – wsparcie fachowców, tworzenie nowych miejsc pracy itd.

źródło:

P. Jordan, B. Skrzypczak: Kim jest animator spoleczny.

Faza szósta: powstanie współpracującej społeczności, rozpoczęcie różnych miejscowych szkoleń działalności, projektów.

Społeczność lokalna, inicjatorzy, redaktorzy, ankieterzy, wolontariusze analizujący itd., którzy poznają społeczność już sami tworzą pewną grupę inicjatywną. Oprócz tej grupy podczas realizacji planów może powstać jeszcze wiele takich grup-koalicji, które zajmą się różnymi innymi palącymi problemami. I te grupy już same ze sobą we własnym gronie muszą na nowo omówić tożsamość, zadania, strategie, w ramach spotkań lub szkoleń. Przy kształtowaniu nowych grup może pomóc współpraca miejscowych autorytetów i talentów pomocnych we wspólnych projektach: np. wydanie miejscowej gazety, stworzenie miejscowego muzeum, nauka języków itd. Wszędzie szukamy wspólnych rozwiązań! Najbardziej skuteczną drogą znalezienia rozwiązań jest wspieranie różnych projektów samopomocy. Zewnętrzne źródła pomocy w postaci wiedzy, a nawet środków materialnych mogą być do dyspozycji, ale odpowiedzialność za wykonanie pracy bierze na siebie osiedle lub wieś. Przy planowaniu projektów trzeba wziąć pod uwagę, które z ludzkich inwestycji są potrzebne do realizacji: wspólne organizacje, potrzeba nauki, zdobywania informacji, inwestycje materialne, szukanie spółdzielni, przedsiębiorstw, możliwości konkursów finansowych; i do tego wszystkiego jakie fachowe, informacyjne, organizacyjne, w tym etatowe zaplecze jest niezbędne. Realizacja wielu uważanych za potrzebne zadań może być wykonana tylko podczas spotkań lub szkoleń. Wykonawcy miejscowych projektów – czyli liderzy muszą nauczyć się realizować projekty i pozyskiwać na nie zasoby zarówno wewnątrz jak na zewnątrz danej społeczności. 

Faza siódma; wzmacniania i monitorowania

Koniecznym elementem w pracy animatora jest stałe monitorowanie swoich działań. Monitoring ściśle wiąże się z systematycznym zbieraniem i analizowaniem informacji. Pozwala nam regularnie kontrolować to, czym się zajmujemy. 5 Monitoring pozwala nam również zastanowić się nad zmianami zachodzącymi w naszej pracy. Jeśli informacje są systematycznie zbierane i analizowane, mamy możliwość porównania danych z różnych okresów działalności. Stała autorefleksja animatora jest potrzebna, aby pomóc sobie i ludziom w ocenie skuteczności podjętych do realizacji projektów. Nim rozpoczniemy monitorować własne działania należy zastanowić się, czego tak naprawdę chcemy. Powinniśmy rozpocząć od określenia celów i zadań stawianych sobie przez grupę, koalicję. Następnie napiszemy plan działań.

źródło:

P. Jordan, B. Skrzypczak: Kim jest animator spoleczny.
http://t1.gstatic.com/images?q=tbn:

PLAN UŁATWIAJĄCY PRACĘ ANIMATORA

Najważniejsze w planie jest to aby:

- wiedzieć, co chcemy osiągnąć (cele),

- w ogólnych zarysach określić sposoby osiągnięcia naszych celów (zamierzenia),

- zastanowić się, jak zamierzenia wprowadzimy w życie i określić przybliżony czas ich realizacji,

- pomyśleć, dzięki czemu dowiemy się, że osiągnęliśmy to, co zamierzaliśmy (zadania).

Trzy złote zasady prawidłowego monitoringu:

- Informuj ludzi o tym, co robisz.

- Wszyscy powinni wiedzieć, co do nich należy i dlaczego się tego od nich oczekuje.

- Dąż do prostoty.

- Spraw, by monitoring był częścią codziennej pracy a nie czymś dodatkowym, odrębnym.

źródło:

P. Jordan, B. Skrzypczak: Kim jest animator spoleczny.

Możliwe problemy wynikające ze zmian...

Czynniki, które sprawują, że ludzie tak bardzo boją się zmian to:

UTRATA KONTROLI – Kiedy zmiana jest nam narzucona, a nie wprowadzana przez nas, pojawia się uczucie bezsilności. Wynikiem bezsilności może być małostkowość, obrona własnego terytorium, nadmierne przestrzeganie przepisów oraz nadmierna kontrola.

ZBYTNIA NIEPEWNOŚĆ – Zwykły brak wystarczających informacji na temat kolejnego kroku uniemożliwia dobre samopoczucie.

NIESPODZIANKA, NIESPODZIANKA - Ludzi szokują decyzje lub żądania, o których są informowani nagle, bez uprzedniego przygotowania.

EFEKT „RÓŻNICY” - Radykalna zmiana sprawia, że ludzie stają się świadomi znajomej rutyny oraz nawyków i zaczynają je kwestionować. Potrzeba zmiany nawyków dodatkowo zwiększa stres.

UTRATA TWARZY - Jeżeli akceptacja zmiany będzie oznaczać przyznanie, że przeszłe postępowanie było niewłaściwe, ludzie oczywiście przeciwstawiają się zmianie.

EFEKT FALOWANIA - Zmiana często przerywa realizację planów, projektów i zajęć rodzinnych poszczególnych osób. Mimowolne „fale” wywołane przez zmianę mogą być źródłem poważnego sprzeciwu wobec niej.

WIĘCEJ PRACY - Zmiana prawie zawsze oznacza, że wymagany będzie dodatkowy wysiłek.

ZAGROŻENIE JEST REALNE - Zagrożenie, jakie stanowi zmiana jest czasami realne.

źródło:

P. Jordan, B. Skrzypczak: Kim jest animator spoleczny.

Zadania, funkcje i etapy działania animatorów.

Udział animatorów społecznych w środowiskach lokalnych polega na:

- analizowaniu potrzeb, określaniu problemów,

- wypracowywaniu wspólnych rozwiązań,

- planowaniu i zarządzanie strategią,

- rekrutowaniu i wspieraniu uczestników,

- pomaganiu ludziom we wzajemnej współpracy,

- zajmowaniu się konfliktami i niepowodzeniami,

- zakładaniu i wspieraniu organizacji społecznościowych,

- zachęcaniu do nauki i osobistego rozwoju,

- kontaktowaniu ze sobą różnych grup społecznych,

- kwestionowaniu nierówności i uprzedzeń

Funkcje animatora społecznego:

- zaangażowanie,

- ułatwianie,

- edukowanie,

- zachęcanie,

- wzmacnianie,

- wyrównywanie szans,

- ocenianie.




http://www.dializadomowa.pl/dla-rodzicow.html

Etapy aktywności                                            Rola animatora

Społeczność  Która ŚPI                                  Obudzić ją

Społeczność  Która MARZY                            Pomóc się zorganizować

Społeczność Która DZIAŁA                             Wzmacniać, ale uważać z ingerencją

                                                                                  

Etapy działania animatorów społecznych realizowanych w pracy z społecznościami lokalnymi:

1. Zbieranie informacji.

2. Ocena sytuacji.

3. Zachęcanie ludzi do spotkania się w celu podjęcia decyzji, jakim problemem chcą się zająć

4. Tworzenie i wspieranie grupy.

5. Pomaganie grupie w planowaniu jej strategii i taktyk oraz określaniu priorytetów działań.

6. Umacnianie i podtrzymywanie grupy, gdy zaczyna realizować działania.

7. Dokonanie przeglądu postępów i działań grupy.

8. Pomaganie grupie w zakończeniu działań lub w podjęciu decyzji, co dalej chcą realizować.

źródło:

P. Jordan, B. Skrzypczak: Kim jest animator spoleczny.